profesyonel gayrimenkul yönetim uzmanlığı

Madde 21 - Binaların yerleşimi

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, Türkiye’deki binalarda yangın güvenliğini sağlamak amacıyla oluşturulmuş bir düzenlemeyi ifade eder. Bu yönetmelik, binaların tasarım aşamasından itibaren yangın risklerine karşı alınması gereken önlemleri belirler ve binadaki her türlü yangın güvenliği ihtiyacını karşılamayı amaçlar. Yönetmelik, binaların yangın dayanıklılığı, kaçış yolları, yangın güvenliği donanımları gibi konularda detaylı hükümler içerir.

Yönetmelik, binaları kullanım amacına ve yapısal özelliklerine göre farklı yangın güvenliği sınıflarına ayırır. Bu sınıflama, her binanın yangınla mücadele kapasitesini belirler. Örneğin, konut binalarında yangın güvenliği önlemleri ile hastane veya okul gibi yüksek riskli binalarda alınması gereken önlemler farklıdır. Yangına dayanıklı malzemelerin kullanılması, yangın merdivenlerinin ve kaçış yollarının düzenlenmesi gibi unsurlar her binada zorunlu olarak uygulanmalıdır.

Yangın güvenliği ekipmanları da yönetmelikte ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Yangın alarm sistemleri, yangın söndürme cihazları, yangın dolapları ve yangın merdivenleri gibi donanımlar, her binada uygun şekilde yer almalıdır. Ayrıca, bina sakinlerinin veya çalışanların yangın anında güvenli bir şekilde tahliye edilebilmeleri için belirli kaçış planları ve tatbikatlar yapılması zorunludur. Bu önlemler, can ve mal kaybını önlemek amacıyla büyük önem taşır.

Yönetmelik ayrıca binaların elektrik tesisatlarından yangın riski oluşturmamaları için belirli standartlara uymalarını öngörür. Elektrik sistemlerinin güvenli ve yangına dayanıklı şekilde döşenmesi, düzenli kontrollerin yapılması, olası yangın tehlikelerini en aza indirir. Böylece, hem yeni binaların hem de mevcut binaların yangın güvenliği standartlarına uygun hale getirilmesi sağlanır.

Yönetmelikte bunu binaların yerleşimi yönünden anlatan 2.Kısımda 1. Bölüm Madde 21 aşağıdaki gibidir.


Madde metni aşağıda aktarılmaktadır:

İkinci Kısım

Binalara İlişkin Genel Yangın Güvenliği Hükümleri

Birinci Bölüm

Temel Hükümler

Binaların yerleşimi

Madde 21 – (1) İmar planları yapılırken; konut, ticaret, sanayi ve organize sanayi gibi fonksiyon bölgeleri arasında, yangın havuzları ve su ikmal noktalarının yapımına imkân verecek şekilde yeşil kuşaklar ayrılması mecburidir.

(2) İmar planlarının tasarımında donatı alanları ile yerleşim fonksiyonları belirlenirken, bina sınıflandırmalarındaki yangın tedbirleri esas alınır.

(3) Yeni planlanan alanlarda bitişik nizamda teşekkül edecek imar adalarının uzunluğu 75 m’den fazla olamaz. Uzunluğu 75 m’den fazla olan bitişik nizam yapı adalarında, yangına karşı güvenliğe ve erişim kontrolüne ilişkin düzenlemeler yapılır ve alınması gereken tedbirler plan müellifi tarafından plan notunda belirtilir.

(4) Plan yapımı ve revizyonlarında, planlama alanı ve nüfus dikkate alınarak, 0.05 m²/kişi üzerinden itfaiye yerleri ayrılır.

(5) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/5 md.) 7 nci maddenin on ikinci fıkrasında belirtilen alanlarda yapı cephesinden itibaren yatayda 300 m, arazi eğiminin % 40’tan fazla olduğu alanlarda ise yatayda 500 m mesafede, kendiliğinden doğal yetişen orman örtüsünün bulunmaması ile düşük yanıcılık özelliğine sahip orman örtüsünün bulunması veya bu mesafeler içerisinde parsel sınırı dışında 50 m’den daha geniş karayolu, akarsu ve benzeri yangının ilerlemesine mani olabilecek fiziki engeller bulunması durumları hariç olmak üzere; orman yangınlarından kaynaklı alev ve/veya sıcaklığın tesislere ait yapılara ve depolama sahasına sirayet etmesini engellemek amacıyla tesise ait yapı cephesinden ve depolama sahasından itibaren 100 m mesafe içerisinde dış yangın bölgesi teşkil edilir ve bu Yönetmelikte belirtilen ilave tedbirler alınır. Arazi eğiminin % 30 ila % 55 arasında olduğu alanlarda bu mesafe eğimin binaya göre aşağı yönünde 2 kat, diğer yönlerde 1,5 kat artırılır. Arazi eğiminin % 55’ten fazla olduğu alanlarda bu mesafe eğimin binaya göre aşağı yönünde 4 kat, diğer yönlerde 2 kat artırılır. Orman örtüsünün yanıcılık özelliği Orman Bölge Müdürlüklerince belirlenir. Dış yangın bölgelerinde yapı cephesinden itibaren;

a) 1,5 m mesafe içerisinde yanıcı malzeme ve bitki bulundurulmaz, bu alan çakıl, beton gibi yanmaz malzeme ile kaplanır.

b) 1,5-10 m mesafe içerisinde yanıcı malzeme bulundurulmaz, ağaçlandırma yapılmaz. Bu mesafe içerisinde arazi eğiminin % 20’yi geçtiği hâllerde yapı cephesinden 3,5 m mesafeye kadar olan alan çakıl, beton gibi yanmaz malzeme ile kaplanır.

c) 10-30 m mesafe içerisinde varsa ağaç araları 3 m’den az olamaz, tabi zeminden 2 m’ye kadar olan dallar temizlenir, zemin yüzeyi her altı ayda bir kuru nebattan temizlenir.

ç) 30-100 m mesafe içerisinde tabi zeminden 2 m’ye kadar olan ağaç dalları temizlenir, zemin yüzeyi her altı ayda bir kuru nebattan temizlenir.

(6) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/5 md.) Beşinci fıkrada belirtilen alanlarda, söz konusu fıkradaki tedbirler ilgisine göre yapı sahibi ve yetkili idaresince alınmadıkça 7 nci maddenin on ikinci fıkrasında sayılan kullanım sınıfına haiz yapı yapılamaz, bunlara ruhsat düzenlenemez ve faaliyetlerine izin verilemez.

(7) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/5 md.) Orman alanlarına bitişik parsel oluşturulamaz. İmar planı hazırlanırken, yangına müdahaleyi kolaylaştırmak bakımından, itfaiye araçlarının ulaşımını sağlamak üzere, orman sınırı ile parsel arasında asgari 10 m yol bırakılır.